Τι είναι τα τικ;

Τα τικ είναι αιφνίδιες, επαναληπτικές, στερεότυπες κινήσεις ή φωνητικές εκφράσεις. Τα απλά τικ δεν συμβαίνουν με τη θέληση του παιδιού, αλλά μπορεί να προηγείται συχνά ένα πιεστικό αίσθημα «ανάγκης» που οδηγεί σε τικ. Μπορεί να συμβαίνουν σε μεγαλύτερη συχνότητα σε συνθήκες στρες αλλά και όταν το παιδί χαλαρώνει. Μπορεί να εμφανίζονται κατά κύματα ανά εβδομάδες, ή να αλλάζουν έκφραση στη διάρκεια του χρόνου. Ο φόβος ότι τα τικ γίνονται αντιληπτά από τους άλλους αγχώνει το παιδί, με αποτέλεσμα τα τικ να χειροτερεύουν. Τα τικ υποχωρούν όταν το παιδί είναι απορροφημένο σε μια διαδικασία ή όταν κοιμάται.

Τι μπορώ να κάνω;

Τα τικ δεν συμβαίνουν με τη θέληση του παιδιού, άρα δεν ανήκουν στον έλεγχό του. Ένα στα δέκα παιδιά περίπου, σε κάποια φάση της ζωής τους θα εμφανίσουν παροδικά τικ. Συνήθως αυτά υποχωρούν κατά τη διάρκεια της εφηβείας.

Σε περίπτωση που η εμφάνιση των τικ προκαλεί ανησυχία στην οικογένεια, ή επιφέρει δυσκολίες στις σχέσεις του παιδιού με τους φίλους του, τότε θα είναι χρήσιμη η συζήτηση με ειδικό πάνω σε τρόπους διαχείρισης του προβλήματος. Το σίγουρο είναι ότι οι παρατηρήσεις και τα μαλώματα δεν βοηθούν, το αντίθετο μάλιστα, μπορεί να επιδεινώνουν το πρόβλημα. 

O Θάνος μου επέτρεψε να μοιραστώ σε αυτό το άρθρο τα μικρά μυστικά που τον βοήθησαν να ξεχάσει τα τικ του:

Eίχα τικ τα τελευταία τρία χρόνια. Κατάλαβα ότι χρειάζεται να προσπαθώ, για να μην το αφήνω να συμβαίνει. Ανακάλυψα ότι όταν έρχονταν τα τικ, όσο προσπαθούσα να κάνω κάτι άλλο, τότε πήγαινε καλύτερα και σε δυο μέρες σταματούσαν. Κατάλαβα ότι υπήρχαν συγκεκριμένα πράγματα που με βοηθούσαν:

-Για το τρίξιμο των δοντιών: έβαζα κάτι στο στόμα μου, όπως μια τσίχλα.

-Για τις κινήσεις στους ώμους: είχα μαζί μου ένα μπεγλέρι και έπαιζα μαζί του συνέχεια. Χρειάστηκε να εξηγήσω στο σχολείο ότι είναι για τα τικ και δεν με μάλωναν. Άλλες φορές, με βοηθούσε ο κύβος του ρούμπικ, ή ο fidget cube (που είναι και εντελώς αθόρυβος).

-Ένα βιντεοπαιχνίδι, το Osu! με βοηθούσε πολύ, επειδή με έκανε να συγκεντρώνομαι και να ξεχνάω τα τικ. Το ίδιο κατάλαβα ότι με βοηθά πολύ και η προπόνηση στο Tae Kwon Do.

Δημήτρης Φιλοκώστας, Παιδοψυχίατρος
Θεσσαλονίκη